آیا تا به حال نام بیماری تنگی کانال نخاع به گوش شما رسیده‌است؟ کسی از اطرافیان و دوستان و نزدیکان شما به این بیماری مبتلا است؟ این بیماری یکی از بیماری‌هایی است که می‌تواند درد و ناراحتی زیادی برای فرد ایجاد کند و معمولا با انواع بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته می‌شود. یکی از مهم‌ترین مواردی که به شما کمک می‌کند این بیماری را سریع بشناسید و برای درمان آن اقدام کنید، شناختن علائم این بیماری است. اما تنگی کانال نخاعی چه علائمی دارد؟ برای درمان این بیماری چه باید بکنیم؟ آیا میتوان از تنگ شدن کانال نخاعی پیشگیری کرد؟ اگر این سوالات ذهن شما را هم درگیر کرده‌است، با ما همراه باشید.
برای تشخیص و درمان این بیماری باید به دکتر ارتوپد و یا دکتر مغز و اعصاب یا جراح مغز و اعصاب مراجعه کنید. برای دریافت مشاوره تلفنی و آنلاین هم می‌توانید اقدام کنید و سوالات خود را از این طریق بپرسید.
تنگی کانال نخاع چیست؟
اگر دکتر به شما گفته‌است که به تنگی کانال نخاعی مبتلا شده‌اید، احتمالا با خود می‌گویید که اصلا این بیماری یعنی چه؟ مگر کانال نخاعی هم تنگ می‌شود؟ اگر این کانال تنگ شود به چه مشکلاتی دچار می‌شوم؟ستون فقرات یک آناتومی خاص دارد که باعث می‌شود بتوانیم در جهات مختلف حرکت کنیم و بچرخیم. این ستون از مهره‌هایی تشکیل شده‌است که روی هم می‌لغزند و در میان این مهره‌ها در کانال نخاعی، نخاع وجود دارد. اعصاب نخاعی از سوراخ‌های بین مهره‌ای بیرون می‌آید و اعصاب محیطی ما را شکل می‌دهد. هنگامی که جا برای این اعصاب نخاعی تنگ شود و تحت فشار قرار گیرند، به تنگی اعصاب نخاعی دچار شده‌ایم.
تنگی کانال نخاع به انگلیسی یعنی چه؟
تنگی کانال نخاعی به انگلیسی spinal canal stenosis گفته می‌شود. استنوز به معنی تنگی است که می‌تواند در بخش‌های مختلفی از بدن رخ دهد و برای ما مشکل ایجاد کند. تنگی کانال نخاعی یکی از انواع بیماری‌ها و مشکلات ستون فقرات است. به نقل از mayoclinic؛
تنگی کانال نخاعی زمانی رخ می‌دهد که فاصله‌ی بین مهره‌های پشتی کم می‌شود و این باعث وارد شدن فشار به اعصاب نخاعی می‌گردد.
انواع تنگی کانال نخاع کدامند؟
تنگی کانال نخاعی معمولا در دو بخش ستون فقرات رخ می‌دهند که کمی انحنا دارند. این دو بخش انحنا‌دار اصلی شامل گردن و کمر هستند. بنابراین تنگی کانال نخاعی می‌تواند در بالای ستون فقرات (گردن) و یا در پایین ستون فقرات (کمر) رخ دهد.
۱. تنگی کانال نخاعی گردن چیست؟
گردن ما از ۷ مهره‌ی گردنی تشکیل شده‌است که در بین آنها اعصاب نخاعی گردنی وجود دارند. هنگامی که فضای بین استخوانی کم می‌شود، اعصاب نخاعی تحت فشار قرار می‌گیرند و فرد به تنگی کانال نخاعی گردن مبتلا می‌شود. تنگی کانال نخاعی گردن انواع مختلفی دارد و می‌تواند اعصاب مرکزی، محیطی و یا اعصاب مخلوط را تحت تاثیر قرار دهد.
جالب است بدانید که در مواردی تنگی کانال نخاع گردن از علائم آرتروز گردن است که می‌تواند ایجاد علائم عصبی بکند. گاهی نیز ممکن است که دیسک گردن باعث این اتفاق شود. برای اینکه تشخیص داده شود که به تنگی کانال نخاعی گردن مبتلا شده‌اید، دکتر باید از شما شرح حال بگیرد و بعد از بررسی‌های لازم، برای تصویربرداری و مطالعات و بررسی‌های تکمیلی اقدام کند. درد و ناراحتی یکی از علائم اصلی این بیماری است و می‌تواند فعالیت‌های روزانه‌ی فرد را مختل کند.
هنگامی که فضای بین استخوانی کم می‌شود، اعصاب نخاعی تحت فشار قرار می‌گیرند و فرد به تنگی کانال نخاعی گردن مبتلا می‌شود.
۲. تنگی کانال نخاعی کمر
تنگی کانال نخاعی کمر زمانی رخ می‌دهد که تنگی فاصله‌ی بین مهره‌ای در مهره‌های پایین کمر باشد. در این زمان، نخاع تحت فشار قرار می‌گیرد و شما درد را احساس می‌کنید. اعصاب محیطی در این تنگی تحت تاثیر قرار می‌گیرند و می‌توانند علائم مختلفی را ایجاد کنند. تنگی کانال کمر می‌تواند در اثر دیسک کمر هم ایجاد شود که نیازمند بررسی دکتر ارتوپد و همکاری دکتر مغز و اعصاب است. برای آگاهی بیشتر از این بیماری می‌توانید از مشاوره تلفنی مغز و اعصاب و مشاوره تلفنی جراح مغز و اعصاب و یا مشاوره تلفنی ارتوپدی کمک بگیرید.
تنگی کانال کمر می‌تواند در اثر دیسک کمر هم ایجاد شود و اعصاب کمری تحت فشار قرار گیرند.
علائم تنگی کانال نخاع چیست؟
علایم تنگی کانال نخاع مختلف هستند و معمولا به صورت درد و تحریک‌پذیری خود را نشان می‌دهند. گاهی افرادی که به تنگی کانال نخاعی مبتلا می‌شوند، علائمی را تجربه نمی‌کنند. معمولا تنگی کانال نخاع به مرور زمان رخ می‌دهد و علائم نیز بعد از شدت پیدا کردن تنگی نخاع خود را نشان می‌دهند. از آنجایی که اعصاب تحت تاثیر قرار می‌گیرند و فشار به آنها وارد می‌شود، علائم معمولا علائم عصبی هستند.
در ادامه به برخی از این علائم اشاره کرده‌ایم. اگر این علائم را در خود و یا در اطرافیان خود دیدید، احتمال ابتلا به بیماری تنگی کانال نخاعی را در نظر داشته‌باشید و برای تشخیص و درمان به متخصص ارتوپد مراجعه کنید:
گردن درد و یا کمر درد در قسمت پایین کمر که محل وقوع آن بستگی به محل تنگی کانال دارد. ویژگی‌های این درد می‌تواند به شکل زیر باشد:
درد تیر کشنده
دردی شبیه به شوک و برق گرفتگی
دردی که می‌آید و می‌رود.
دردی شبیه به سوختگی
گاهی درد گنگ است و نمی‌توان دقیقا محل آن را تشخیص داد.
درد سیاتیک
سنگینی پاها
ضعف در پاها و ساق
دردی که با تکیه کردن و دراز کشیدن کاهش پیدا می‌کند.
دردی که با ایستادن و راه رفتن و بالا رفتن از جایی شدت پیدا می‌کند.
در موارد شدید ممکن است که کنترل ادرار و مدفوع از دست برود.
بی‌حسی و سوزن‌سوزن شدن در بازو و دست‌ها
احساس فشار در دست‌ها
از دست دادن کنترل دست‌ها و پاها
عدم تعادل
درد در شکم.
درد در گردن و قسمت پایین کمر، درد سیاتیک، درد در ناحیه شکمی، ضعف پاها، دردی که با ایستادن و راه رفتن تشدید و با دراز کشیدن و تکیه دادن تسکین می‌یابد از علائم اصلی تنگی کانال نخاعی است.
برای تشخیص و درمان تنگ کانال نخاعی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
اگر هر یک از علائمی را که در بالاتر اشاره کردیم، در خود و یا نزدیکان خود مشاهده کردید، باید به دکتر مراجعه کنید. توجه داشته‌باشید که تنگی کانال نخاعی مشکلی است که استخوان‌ها و اعصاب را درگیر می‌کند. بنابراین باید به هر دو پزشکی که این دو مورد را بررسی می‌کنند مراجعه کنید. اگر علائم عصبی را از خود نشان می‌دهید، می‌توانید از مشاوره تلفنی مغز و اعصاب و مشاوره تلفنی جراح مغز و اعصاب راهنمایی بخواهید.
از طرفی مشکلات استخوانی را تجربه می‌کنید باید با متخصص ارتوپد برای درمان علت تنگی کانال نخاعی مشورت کنید. همچنین می‌توانید از مشاوره تلفنی با دکتر ارتوپد بهره ببرید.
دلایل تنگی کانال نخاع چیست؟
علت تنگی کانال نخاع می‌تواند متنوع باشد. بسیاری از بیماری های ارتوپدی می‌توانند این مشکل را ایجاد کنند. در مواردی ممکن است که این علت ناشناخته باشد اما در ادامه به چند دلیل تنگی کانال نخاع اشاره کرده‌ایم که شایع‌تر هستند.
۱. آرتروز
یکی از مشکلات و بیماری‌های ستون فقرات آرتروز است که در آن غضروف از بین می‌رود. بین مهره‌های ما غضروف وجود دارد تا استخوان‌ها به هم ساییده نشود و از بین نروند. وقتی این غضروف از بین می‌رود، استخوان‌ها به هم ساییده می‌شوند و از بین می‌روند. بدن شروع به ساختن استخوان جدید می‌کند و استخوان بزرگتر شده و فضای بین مهره‌ای کم می‌شود. حالا حدس بزنید چه اتفاقی می‌افتد؟ درست است! جای اعصاب تنگ می‌شود. بنابراین به تنگی کانال نخاع دچار می‌شوید.
آرتروز همچنین می‌توانید باعث کلفت‌تر و ضخیم‌شدن لیگامان‌ها هم بشود. این اتفاق هم باعث تنگی کانال نخاعی می‌شود.
۲. دیسک گردن و دیسک کمر
هنگامی که به هرنیا و یا بیرون‌زدگی دیسک گردن و کمر مبتلا شوید، اعصاب تحت فشار قرار می‌گیرند و این دیسک به آنها آسیب می‌رساند. بنابراین فضای بین مهره‌ای تنگ می‌شود و به تنگی کانال نخاع دچار می‌شوید.
شایع‌ترین علت دیسک گردن فتق دیسک است که در آن مایع داخل دیسک بیرون می‌زند.
۳. آسیب و شکستگی ستون مهره ها
اگر ستون مهره‌ها در اثر حادثه دچار شکستگی شود، ممکن است که در بهبودی، محل خروج اعصاب دچار تنگی شود و به تنگی کانال نخاع مبتلا شوید.
۴. کیست ستون مهره ها و کیست نخاعی
کیست زائده‌ای است که رشد آن در ستون مهره‌ها می‌تواند ایجاد تنگی کانال نخاعی بکند.
۵. تنگی کانال نخاعی مادرزادی
گاهی ممکن است که به طور مادرزادی فرد با تنگی کانال نخاعی به دنیا آید. معمولا جراحی برای این افراد راه حل درمانی است.
برخی بیماری‌های ارتوپدی مانند دیسک گردن و کمر، آرتروز، تنگی کانال نخاعی مادرزادی، کیست نخاعی و شکستگی یا آسیب به ستون مهره‌ها می‌تواند منجر به تنگی کانال نخاع شود.
چگونه بفهمیم تنگی کانال نخاع داریم؟
اولین مسئله‌ای که به تشخیص تنگی کانال نخاعی کمک می‌کند، توجه به علائم است. باید نسبت به علائم حساس باشید و در صورت مشاهده آنها به دکتر مراجعه کنید. برای تشخیص تنگی کانال نخاعی باید به دکتر ارتوپد و یا مغز و اعصاب مراجعه کنید. بعد از گرفتن شرح حال و معاینه‌ی فیزیکی دکتر برای شما بررسی‌ها و آزمایش‌های زیر را درخواست می‌دهد:
تصویربرداری با اشعه ایکس
این تصویربرداری استخوان‌های شما را نشان می‌دهد و میتوان تنگی را از طریق آن تشخیص داد.
عکس ام آر آی تنگی کانال نخاع
با این تصویربرداری میتوان اعصاب، تومورها و دیسک‌ها را به دقت بررسی کرد.
سی تی اسکن
نخاع و اعصاب را با تصویربرداری نشان می‌دهد.
با این تصویربرداری میتوان اعصاب، تومورها و دیسک‌ها را به دقت بررسی کرد.
درمان تنگی کانال نخاع چیست؟
برای درمان تنگی کانال نخاعی ابتدا باید علت ایجاد این مشکل ستون فقرات بررسی شود. هنگامی که متوجه می‌شوید که مشکل از کجا آب می‌خورد، می‌توانید برای درمان آن بهتر و دقیق‌تر اقدام کنید. البته که برای بررسی علت ایجاد تنگی کانال نخاعی باید به دکتر مراجعه کنید. دکتری که به شما کمک می‌کند این مسئله را بررسی کنید، دکتر ارتوپدی است.
۱. عمل تنگی کانال نخاع
یکی از روش‌های درمانی تنگی کانال نخاع عمل جراحی تنگی کانال نخاع است. عمل جراحی از روش‌های تهاجمی است و زمانی به کار برده می‌شود که روش‌های دیگر کاربرد نداشته‌باشند و تاثیرگذار نباشند.
اگر نخاع در حال آسیب‌دیدن است و هیچ درمان دیگری کارساز نیست، بهتر است که به جراحی فکر کنید. بیشتر افرادی که تنگی کانال نخاعی دارند، نیازی به جراحی پیدا نمی‌کنند. اما در شرایط زیر معمولا تصمیم بر جراحی گرفته می‌شود:
علائم شدید است و تحمل آنها برای بیمار غیرممکن است.
درد به علت فشار مستقیم بر طناب نخاعی است.
راه‌رفتن و تعادل برقرار کردن برای شما سخت می‌شود.
کنترل ادرار و مدفوع خود را از دست داده‌اید.
یکی از روش‌های درمانی تنگی کانال نخاع عمل جراحی تنگی کانال نخاع است.
۲. عمل جراحی تنگی کانال نخاع با لیزر
گاهی جراحی با لیزر انجام می‌شود و این روش نسبت به جراجی باز کمتر تهاجمی است.
۳. درمان گیاهی تنگی کانال نخاعی
برخی از درمان‌های گیاهی هم می‌توانند موثر باشند. البته که قبل از استفاده از این روش‌ها باید با دکتر مشورت کنید. برخی از روش‌های درمانی گیاهی که در طب سنتی هم پیشنهاد شده‌اند شامل موارد زیر هستند:
روغن‌های گیاهی مانند سیاه دانه و روغن بنفشه
مصرف عرقیجات مانند خارخاسک
دمنوش‌هایی مانند آویشن.
۴. حرکات اصلاحی تنگی کانال نخاع
برخی از نرمش های مخصوص برای درمان تنگی کانال نخاع وجود دارند که می‌توانید از آنها استفاده کنید. در صورتی می‌توانید از این روش‌ها کمک بگیرید که متخصص ارتوپد و یا دکتر فیزیوتراپی کمک بگیرید. بهترین ورزش برای تنگی کانال نخاع ورزشی است که دکتر فیزیوتراپی آن را تایید کند. در تصویر زیر به یکی از ورزش‌های اصلاحی تنگی نخاع اشاره کرده‌ایم.
برای بهبود تنگی کانال نخاعی می‌توانید زانوی خود را در داخل شکم خود جمع کنید.
۵. پیاده روی برای تنگی کانال نخاع
پیاده‌روی برای درمان تنگی کانال نخاعی موثر است. این کار باعث می‌شود که عضلات کمر شما تقویت شده و استخوان‌ها را در جای درست خود قرار دهد. به خصوص اگر به دیسک کمر و دیسک گردن مبتلا باشید. همچنین پیاده‌روی باعث افزایش انعطاف‌پذیری بدن شده و درد را تسکین می‌دهد.
۶. درمان تنگی کانال نخاع با کایروپراکتیک
اساس روش کایروپراکتیک حرکت دست درمانگر است. در این روش دکتر کایروپراکتیک بیمار را بر روی تخت می‌خواباند و با فشار دست سعی می‌کند که ستون فقرات را در جای درست خود قرار دهد. با این کار میتوان درد را تسکین داد و اگر مشکل ناشی از انحراف ستون فقرات باشد، تنگی کانال نخاعی نیز بهبود پیدا می‌کند.
۷. دارو برای تنگی کانال نخاع
داروهایی که برای درمان تنگی کانال نخاعی مورد استفاده قرار می‌گیرند، معمولا برای تسکین درد کاربرد دارند. این داروها شامل موارد زیر هستند:
مسکن‌های ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ناپروکسن، ژلوفن و ایبوپروفن
استامینوفن
داروهای ضد تشنج مانند گاباپنتین
داروهای ضد افسردگی مانند آمی تریپتیلین
مسکن‌های نیاز به نسخه مانند مورفین
داروهای ریلکس‌کننده و شل‌کننده‌ی عضلانی.
تزریق برای تنگی کانال نخاعی
گاهی برای درمان دردهای ناشی از بیماری تنگی کانال نخاعی از تزریق‌های کورتیکواستروئید در داخل فضای بین نخاعی استفاده می‌شود. این کار باعث کاهش درد می‌شود.
۸. زالو درمانی برای تنگی کانال نخاع
در صورتیکه فرد به گزگز و سوزن‌سوزن شدن در دست‌ها و پاها دچار شود، برای درمان این حالت از زالودرمانی استفاده می‌شود. همچنین اگر فرد به درد شدید سیاتیکی مبتلا باشد هم میتوان از این روش استفاده کرد.
۹. طب سوزنی برای تنگی کانال نخاع
در این روش از سوزن‌های ظریفی استفاده می‌شود که باعث تسکین درد می‌شوند. این روش از روش‌های سنتی است و می‌تواند بسیار موثر باشد.
۱۰. برای تنگی کانال نخاع چه بخوریم؟
برای اینکه تنگی کانال نخاعی شما بهبود پیدا کند، بهتر است که توصیه‌های زیر را رعایت کنید:
مصرف برخی عرقیجات با عسل
دمنوش‌های بومادران، شاه‌تره و آویشن
عدم مصرف سوسیس و کالباس و گوشت به مقدار زیاد
سویق جو
سیزیجات تیره
نرم‌تنان صدف‌دار
زیتون سیاه
پیاز قرمز
حبوبات
ماهی‌های چرب و سرد
میوه و آجیل.
اگر روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، کایروپراکتیک، طب سوزنی، زالودرمانی، ورزش، دارو درمانی و غیره برای درمان تنگی کانال نخاع جواب ندهد، باید به سراغ جراحی رفت.
تیم درمانی تنگی کانال نخاعی از چه دکترهایی تشکیل شده است؟
برای درمان تنگی کانال نخاعی باید به یک تیم درمانی متخصص مراجعه کنید. از آنجایی که تنگی محل اعصاب به واسطه‌ی نقص در استخوان‌ها ایجاد شده‌است، باید به دکتر ارتوپد مراجعه کنید. دکتر ارتوپد با درمان مشکل تنگی نخاع می‌تواند علائم شما را برطرف کند. همچنین ممکن است که به تمرینات اصلاحی نیاز داشته‌باشید. بنابراین فیزیوتراپیست و یا دکتر کایروپراکتیک هم ممکن است در درمان شما همکاری کنند.
برای درمان مشکلات عصبی نخاع همچنین ممکن است به کمک دکتر مغز و اعصاب و یا جراح مغز و اعصاب نیاز داشته باشید. برای دریافت مشاوره تلفنی هر یک از دکترهای ذکرشده می‌توانید از لینک‌های زیر استفاده کنید:
تنگی کانال نخاع چه عوارضی دارد؟
تنگی کانال نخاعی ممکن است باعث درد شدید شود و در انجام فعالیت‌های روزانه برای شما مشکل ایجاد کند. در ادامه به بررسی برخی از عوارض تنگی کانال نخاعی و درمان‌های آن می‌پردازیم.
خطرات تنگی کانال نخاع گردن
درد در گردن می‌تواند باعث ناراحتی و اختلال در فعالیت روزانه شود. اگر درمان گردن به موقع انجام نشود، ممکن است که نخاع آسیب ببیند و در حواس شما اختلال ایجاد کند.
عوارض بعد از عمل تنگی کانال نخاع
بعد از انجام جراحی تنگی کانال نخاعی به مدت ۳ تا ۵ روز در بیمارستان بستری خواهید شد. بعد از انجام جراحی ممکن است که به درد شدید دچار شوید. برای کاهش این درد به شما مسکن‌های بدون نیاز به نسخه و در مواقع شدیدتر مسکن‌های تجویزی در نظر گرفته می‌شوند.
گاهی ممکن است به بریس نیاز پیدا کنید تا درد در شما کاهش پیدا کند و آسیبی به نخاع و ستون فقرات شما وارد نشود. عوارض عمل تنگی کانال نخاع ممکن است برای هر کسی پیش نیاید.
سوالات متداول شما
در ادامه به برخی از سوالات پرتکرار درباره تنگی کانال نخاعی پاسخ داده‌ایم. این سوالات ممکن است سوال شما هم باشند. با ما همراه باشید. اگر سؤالی دارید که در این مطلب پاسخی برای آن پیدا نکرده‌اید، لطفا سؤال خود را در انتهای این صفحه برای ما کامنت کنید تا کارشناسان دکترتو در اولین فرصت به آن پاسخ دهند.
درمان تنگی کانال نخاع بدون عمل جراحی ممکن است؟ بله. بیشتر درمان‌هایی که برای تنگی کانال نخاعی در نظرگرفته می‌شود، بدون نیاز به عمل جراحی است. روش‌های درمانی معمولا حمایتی و علامتی است. عمل تنگی کانال نخاع چند ساعت طول میکشد؟ اگر عمل پیچیده نباشد، ممکن است که ۲ تا ۴ ساعت طول بکشد. درد بعد از عمل تنگی کانال نخاع طبیعی است؟ بله. بعد از عمل تنگی نخاع برای شما مسکن‌های غیراستروئیدی ضدالتهابی تجویز می‌شوند. اگر شدت درد شما بیشتر باشد ممکن است که برای شما مسکن‌های مورفین‌دار هم تجویز شوند. در صورت بیشتر شدن درد و غیرقابل تحمل بودن آن باید به دکتر مراجعه کنید. مراقبت بعد از عمل تنگی کانال نخاع گردن چگونه است؟ باید از مسکن‌ها برای کاهش درد خود استفاده کنید.گاهی لازم است که از بریس برای در جای درست نگه‌داشتن گردن استفاده کنید. معمولا ۴ تا ۶ هفته بعد به طور کامل بهبود پیدا می‌کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تنگی کانال نخاعی نوعی بیماری ارتوپدی است که در اثر یک مشکل دیگر ایجاد می‌شود. معمولا فشار استخوان به اعصاب در اثر رشد استخوان و یا بیرون زدن دیسک ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند علائمی مانند درد و تیرکشیدن ایجاد کند. گاهی با شدت گرفتن بیماری، علائمی مانند گزگز کردن دست و پا و عدم تعادل بدن پیدا می‌شود.
برای تشخیص و درمان این بیماری باید به دکتر ارتوپد و یا دکتر مغر و اعصاب یا جراح مغز و اعصاب مراجعه کنید. در دکترتو برای دریافت مشاوره تلفنی و آنلاین از پزشکان مربوطه هم می‌توانید اقدام کنید و سوالات خود را از این طریق بپرسید.
دکترتو مراقبت سلامتی شماست!
منبع: نی نی نیوز