سرطان میتواند هر کسی را دچار کند، اما برخی سرطانها در بعضی افراد شایعترند. برای مثال برخی سرطانها در زنان و برخی در مردان بیشترند. در این مطلب میخواهیم به صورت اختصاصی شایع ترین سرطان های زنان را بررسی کنیم. برخی از این سرطانها مختص زنان هستند مانند سرطان دهانه رحم، سرطان تخمدان و تا حدودی سرطان پستان و برخی از آنها در زنان شایعترند، مانند سرطان تیروئید، پوست و ریه.
اگر شما هم به عنوان یک زن میخواهید بدانید بیشتر مراقب کدام سرطانها باشید، این مطلب را تا انتها دنبال کنید. شما میتوانید در سایت دکترتو با دکتر عمومی، متخصص داخلی، دکتر زنان یا متخصص انکولوژی مشورت کنید. و فراموش نکنید که با انجام چکاپ و آزمایشهای غربالگری میتوانید از ابتلا به برخی از این سرطانها و یا از پیشرفت آنها جلوگیری کنید.
شایع ترین سرطان های در زنان کدام اند؟
هرچند علت اصلی ابتلا به سرطان هنوز برای بشر کاملا مشخص نشدهاست، اما میدانیم که عوامل ژنتیکی و محیطی زیادی در این امر دخیل هستند. یکی از این عوامل جنسیت فرد است. زنان به دلایل مختلفی به برخی از انواع سرطان بیشتر از مردان مبتلا میشوند. علاوه بر این برخی سرطانها هم مختص زنان است مانند سرطان واژن و غیره.
لیست دهگانهی زیر شایعترین سرطانهایی است که در زنان دیده میشود:
سرطان پستان
سرطان پوست
سرطان روده بزرگ (کولورکتال)
سرطان ریه
سرطان آندومتر یا سرطان رحم
سرطان تیروئید
سرطان دهانه رحم
سرطان تخمدان
سرطان Vulva یا فرج
سرطان واژن.
در ادامهی این مطلب از مجله سلامت دکترتو این سرطانها را به شما معرفی میکنیم و به صورت مختصر در مورد عوامل خطر، روش غربالگری، علائم و درمان آنها با شما صحبت خواهیم کرد.
برخی سرطانها در زنان شایعترند مانند سرطان سینه.
۱. سرطان سینه، یک چهارم آمار سرطان در زنان
سرطان سینه بعد از سرطان پوست شایعترین نوع سرطان در بین زنان است، اما جالب است که بدانید ۱٪ از مردان نیز درگیر سرطان سینه میشوند. بیشتر تودهها در سینه خوشخیم هستند و سرطانی نمیشوند و برای شخص خطر زیادی ندارند. حتی در موارد سرطانی هم نرخ بقای ۵ ساله حدود ۹۰% است و شانس درمان خیلی خوبی دارد. به گزارش موسسه جهانی تحقیقات سرطان، سرطان سینه در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۵٪ از موارد ابتلا به سرطان در زنان را شامل میشد و مسئول ۱۴٪ از مرگومیر ناشی از سرطان در زنان است.
عوامل خطر ابتلا به سرطان سینه عبارتاند از:
سابقه خانوادگی
قاعدگی در سنین پایین
یائسگی در سن بالا
چاقی
اگر برای اولین بار بعد از ۳۰ سالگی باردار شوید.
اگر هیچوقت باردار نشوید.
دریافت درمانهای هورمونی بعد از یائسگی.
تقریبا یک چهارم زنان مبتلا به سرطان، سرطان سینه دارند.
شایعترین علائم سرطان پستان عبارتاند از:
وجود توده یا بافتی ضخیم در سینه که با قسمتهای دیگر متفاوت است.
تغییر در اندازه، شکل یا ظاهر سینه
تغییراتی در پوست بالای سینه
پوستهپوستهشدن یا قرمز شدن هاله دور سینه
پرتقالی شدن پوست سینه
ترشح از نوک سینه که احتمال دارد، حاوی خون باشد.
نوک پستان فرورفته یا وارونه.
خوشبختانه سرطان سینه امید به درمان خوبی دارد نرخ بقای ۵ سالهی ۹۰٪ دارد. اولین گزینه برای درمان سرطان سینه جراحی است که در آن بخشی از سینه یا کل آن برداشته میشود و سپس از پرتودرمانی یا شیمیدرمانی برای کشتن سلولهای سرطانی باقیمانده استفاده میشود. اگر تومور بزرگ باشد از این دو روش برای کوچککردن تومور قبل از عمل هم استفاده میشود. در موارد پیچیدهتر هم میتوان از هورمون درمانی، درمان هدفمند و ایمونوتراپی استفاده کرد.
برای پیشگیری یا غربالگری سرطان سینه چه کنیم؟
اگر شما هم در معرض ابتلا به سرطان سینه هستید باید ماموگرافی انجام دهید. مطابق با سنتان بهتر است طبق موارد پایین برای غربالگری سرطان سینه اقدام کنید.
زنان ۴۰ تا ۴۴ ساله: در صورت تمایل میتوانند غربالگری سالانه سرطان سینه را با ماموگرافی شروع کنند.
زنان ۴۵ تا ۵۴ ساله: ماموگرافی هر ساله
زنان ۵۵ ساله و بالاتر: ماموگرافی سالانه یا دو سال یکبار.
از ۴۵ سالگی باید غربالگری سرطان سینه با کمک ماموگرافی را شروع کنید.
۲. سرطان پوست
سرطان پوست شایعترین سرطان در جهان رخ است. برخی از عوامل خطر رایج احتمال ابتلا به سرطان پوست در زنان و مردان عبارتاند از:
قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (از جمله نور خورشید و دستگاههای برنزه)
داشتن پوست روشن
داشتن چشمان آبی یا سبز
داشتن موهای بلوند یا قرمز طبیعی
داشتن تعداد زیادی خال.
علائم و نشانه های رایج سرطان پوست عبارتاند از:
تغییرات پوستی
خالی که بزرگتر میشود
زخمی که خوب نمیشود.
لکههای قرمز پوستهپوسته.
این سرطان امید به درمان خوبی دارد. برای مثال نرخ بقای ۵ ساله برای ملانوما اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود ۹۹٪ است و در موارد پیشرفتهی آن که سرطان به ارگانهای دور متاستاز کرده باشد نرخ بقای ۵ ساله حدود ۳۰٪ است. سرطان پوست انواع مختلف و به تبع آن راههای درمانی زیاد و متنوعی دارد. انتخاب روش درمان به اندازه، نوع و محل ایجاد تومور بستگی دارد. برای درمان ابتدا از روشهای زیر استفاده میشود:
انجماد
برش جراحی
جراحی موس
کورتاژ، الکترودسیکاسیون یا کرایوتراپی
در موارد پیشرفته که روشهای بالا جوابگو نیست، از روش پرتودرمانی یا شیمیدرمانی استفاده میشود.
برای پیشگیری یا غربالگری سرطان ریه چه کنیم؟
بهترین راه برای پیشگیری از سرطان پوست، اجتناب از آفتاب سوختگی، استفاده از کرم ضد آفتاب و انجام معاینات منظم خال است.
اولین قدم انجام معاینات منظم پوست در خانه است. مطمئن شوید که پوست همه جا را بررسی کنید، از جمله پوست سر، ناف، باسن، زیر بغل و بین انگشتان دست و پا. اگر متوجه هر گونه تغییر شدید، برای انجام معاینه پوست به متخصص پوست در دکترتو مراجعه کنید. پزشک هرگونه ضایعهای را بررسی میکند و از خالهای مشکوک نمونهبرداری میکند.
سرطان پوست شایعترین سرطان در جهان و همچنین در زنان است.
۳. سرطان روده بزرگ
سرطان کولورکتال که به عنوان سرطان روده بزرگ آن را میشناسیم یکی از شایعترین سرطان ها در زنان و به طور کلی در جهان است. این سرطان مسئول ۸٪ از موارد ابتلا به سرطان و همچنین ۸٪ از موارد مرگومیر بر اثر سرطان در زنان است. شانس زنان برای ابتلا به این سرطان ۱ در ۲۴ است. این سرطان بیشتر خانمهای مسن را درگیر میکند (میانگین سن تشخیص ۷۲ سال).
سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلا به سرطان کولورکتال یا پولیپ
ابتلا به بیماریهای التهابی روده از جمله کولیت اولسراتیو و بیماری کرون
ورزش نکردن
سیگار کشیدن
نوشیدن الکل به مقدار زیاد
چاقی
رژیم سرشار از گوشت قرمز و کم فیبر
خوردن غذاهای فرآوریشده
دیابت نوع ۲ .
برخی از علائم سرطان روده بزرگ شامل موارد زیر است:
اسهال
یبوست
درد شکمی مکرر
کاهش وزن ناگهانی و بدون دلیل
زردی پوست و چشم
نفخ
خونریزی مقعدی
خون در مدفوع.
امید به درمان در صورت تشخیص در مراحل اولیه بسیار خوب است (۹۱٪). بهطورکلی نرخ بقای ۵ ساله برای سرطان روده بزرگ در حدود ۶۴٪ است. روشهای مختلفی برای درمان این سرطان وجود دارد، اما میتوان گفت جراحی روش اصلی درمان برای سرطان کولورکتال به حساب میآید.
برای پیشگیری یا غربالگری سرطان روده چه کنیم؟
انجام سرطان تست غربالگری سرطان روده شامل کولونوسکوپی و دیگر تستها در افراد ۴۵-۷۵ ساله شانس تشخیص بهموقع و درمان را به خوبی افزایش میدهد. برای جلوگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ در زنان و مردان، باید رژیم غذایی خود را اصلاح کنید. پرهیز از خوردن زیاد گوشت قرمز، نخوردن گوشت فرآوریشده و فستفود، افزایش سهم میوه و سبزیجات و غذاهای دارای فیبر برای پیشگیری از این سرطان لازم است.
۴. سرطان ریه
سرطان ریه دومین سرطان شایع در زنان بعد از سرطان سینه (البته بدون در نظر گرفتن سرطان پوست) است. این سرطان بسیار کشنده است و ۲۵٪ از موارد مرگومیر در اثر سرطان را شامل میشود. در سال ۲۰۲۰ سرطان ریه و برونش ۸.۸٪ از موارد ابتلا به سرطان در زنان و ۲۵ درصد از مرگومیر ناشی از سرطان در زنان را شامل میشد. احتمال ابتلا به سرطان ریه در زنان ۱ در ۱۷ است. هرچند سرطان سینه در زنان شایعتر است اما سرطان ریه باعث مرگومیر بیشتری میشود. بیشتر از ۸۰ درصد از موارد ابتلا به سرطان ریه در زنان در صورت سیگار نکشیدن قابل پیشگیری است.
طبق گزارش CDC، احتمال ابتلا به سرطان ریه یا مرگ ناشی از آن در افراد سیگاری ۱۵ تا ۳۰ برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری است. البته سابقه خانوادگی هم در ابتلا به این سرطان نقش دارد. سایر عواملی که خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش میدهند عبارتاند از قرار گرفتن در معرض:
دود دست دوم سیگار یا قلیان
گاز رادون
آزبست
آرسنیک (اعم از استنشاقی یا در آب آشامیدنی)
دود اگزوز
و آلودگی هوا.
با سیگار نکشیدن میتوان تا ۸۰٪ از ابتلا به سرطان ریه در زنان پیشگیری کرد.
علائم سرطان ریه در زنان و مردان مشابه است و شامل موارد زیر است:
تنگی نفس
درد قفسه سینه
سرفه مداوم
وجود خون در خلط یا هنگام سرفه.
اگر علائم بالا را برای مدتی قابل توجه دارید، بهتر است با دکتر ریه یا دکتر داخلی در دکترتو مشورت کنید.
سرطان ریه بسیار کشنده است.به گفتهی medicalnewstoday نرخ بقای ۵ ساله برای سرطان ریه در نوع NSCLC تنها ۲۶٪ و در نوع SCLC فقط ۷٪ است. درمان سرطان ریه به میزان گستردگی و پیشرفت آن بستگی دارد. بهطورکلی روشهای درمان اصلی شامل جراحی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی است. بهطورکلی هیچ تفاوتی در نحوه درمان سرطان ریه در زنان و مردان وجود نداشت.
برای پیشگیری یا غربالگری سرطان ریه چه کنیم؟
تشخیص زود هنگام این بیماری کار راحتی نیست، چون سرطان ریه معمولا علائم قابل توجهی ایجاد نمیکند. و علائم زمانی رخ میدهند که بیماری پیشرفت کرده باشد.
نمیتوان از همهی موارد ابتلا به این سرطان پیشگیری کرد، اما کارهایی هست که میتوانید انجام دهید. در درجه اول سیگار یا قلیان نکشید و یا در معرض دود آنها قرار نگیرید. اما اگر سیگار میکشید یا قبلا میکشیدهاید، و بین ۵۰-۸۰ سال سن دارید و از سلامتی نسبتا خوبی برخوردار هستید، بهتر است سالانه یک تست CT اسکن با دوز کم برای غربالگری سرطان ریه انجام دهید.
با سیگار نکشیدن میتوان تا ۸۰٪ از ابتلا به سرطان ریه پیشگیری کرد.
۵. سرطان دهانه رحم
از دیگر سرطان های شایع در زنان سرطان دهانه رحم است که احتمالا زیاد اسم آن را شنیدهاید، این سرطان حدود ۷٪ از موارد سرطانهای زنان را شامل میشود. عامل اصلی ابتلا به این سرطان در بیشتر از ۹۰٪ از موارد ابتلا ویروسی به نام HPV است که عامل بیماری زگیل تناسلی است. برخی از سویههای این ویروس باعث تغییرات سلولی در سلولهای دهانه رحم میشود. از دیگر عوامل خطر این سرطان عبارتاند از:
پاپ اسمیر غیر طبیعی
سیگار کشیدن
عفونت HIV یا ایدز
استفاده از قرصهای ضد بارداری برای بیش از ۵ سال
به دنیا آوردن ۳ فرزند یا بیشتر
داشتن چند شریک جنسی.
سرطان دهانه رحم در اوایل ابتلا علائم و نشانههای خاصی ایجاد نمیکند. اما با پیشرفت بیماری علايم زیر را ایجاد میکند:
خونریزی واژینال بین پریودها یا بعد از یائسگی
خونریزی طولانی یا شدید قاعدگی به صورت غیرطبیعی
درد در هنگام رابطه جنسی
خونریزی بعد از رابطه جنسی
درد در ناحیه لگن
ترشحات غیرطبیعی واژن با رنگ و بوی غیرطبیعی.
ویروس HPV عامل اصلی ابتلا به سرطان دهانه رحم، سرطان واژن و سرطان فرج است.
نرخ بقای ۵ ساله در صورت تشخیص زودهنگام ۹۲٪ است. البته اگر این سرطان پیشرفت کردهباشد و به ارگانهای نزدیک متاستاز کرده باشد این نرخ به ۵۸٪ کاهش پیدا میکند. بسته به زمان تشخیص و مرحله سرطان راههای زیادی برای درمان وجود دارد. سرطان دهانه رحم در مراحل ابتدایی بسیار قابل درمان است. روشهای اصلی درمان سرطان دهانه رحم شامل جراحی، پرتودرمانی و شیمیدرمانی است. درمان سرطان دهانه رحم معمولا منجر به ناباروری میشود.
برای پیشگیری یا غربالگری سرطان دهانه رحم چه کنیم؟
یکی از راههای پیشگیری از ابتلا به این سرطان مراقبت از خود در برابر ویروس HPV است، از این رو تزریق واکسن HPV به نام واکسن گارداسیل و استفاده از کاندوم را فراموش نکنید. خوشبختانه این سرطان یک تست غربالگری خوب و آسان دارد؛ یعنی تست پاپ اسمیر و تست HPV. انجمن سرطان آمریکا توصیه میکند که افراد بین ۲۵ تا ۶۵ سال هر ۵ سال تست HPV و هر سه سال تست پاپ اسمیر را با مشورت متخصص زنان انجام بدهند.
اصلیترین علت سرطان دهانه رحم در زنان ویروس HPV است.
۶. سرطان تیروئید در زنان ۲-۳ برابر مردان است.
سرطان تیروئيد از جمله سرطانهایی است که در زنان به طور قابلتوجهی بیشتر از مردان اتفاق میافتد، بهطوری که زنان ۲ الی ۳ برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به این بیماری هستند. این سرطان ۵٪ از کل موارد ابتلا به سرطان در زنان و ۳ درصد از مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان را شامل میشود. شانس ابتلا به این سرطان در زنان ۱ در ۵۷ است.
عوامل خطر سرطان تیروئید عبارتاند از:
زن بودن
سن (زنان اغلب در ۴۰ یا ۵۰ سالگی تشخیص داده می شوند)
برخی جهشهای ژنتیکی
سابقه خانوادگی ابتلا به برخی سرطانها یا بیماریهای ژنتیکی
رژیم غذایی کم ید
قرار گرفتن در معرض تشعشع.
اکثرا سرطان تیروئید علائمی ایجاد نمیکنند ولی اگر موارد زیر را مشاهده کردید بهتر است به دکتر غدد مراجعه کنید.
تغییر و گرفتگی صدایی که بعد از چند هفته خوب نمیشود.
مشکل در بلع
تورم غدد لنفاوی در گردن
وجود تودهای در گردن
درد مداوم در گلو و گردن.
بیشتر سرطانهای تیروئید قابل درمان هستند. میانگین نرخ بقای ۵ ساله برای سرطان تیروئید در آمریکا ۹۸٪ است. البته این نرخ بسته به نوع و مرحله سرطان متفاوت است. روشهای اصلی درمان این سرطان، جراحی، هورمون درمانی و درمان با ید رادیواکتیو است.
برای پیشگیری یا غربالگری سرطان تیروئید چه کنیم؟
هیچ روتین با تست خاصی برای غربالگری سرطان تیروئید در زنان یا مردان وجود ندارد. از این بهتر است علائم این سرطان را بشناسید و در صورت مشاهده علائم برای تشخیص به دکتر غدد در دکترتو مراجعه کنید.
خانمهای عزیز مراقب تودهها و غدهها در گردن باشید.
۷. سرطان رحم یا سرطان اندومتر
سرطان اندومتر یا سرطان رحم از دیگر سرطانهای اختصاصی زنان و از جمله سرطان های شایع در زنان است. به گزارش everydayhealth سرطان رحم حدود ۷ درصد از کل موارد سرطان در زنان را شامل میشود و مسئول ۴ درصد از مرگهای ناشی از سرطان در زنان است. احتمال ابتلای خانمها به این سرطان ۱ در ۳۶ است.این سرطان در پوشش داخلی رحم ایجاد شده و شایعترین سرطانی است که اندامهای تناسلی زنان را درگیر میکند.
تغییرات هورمونی، به ویژه استروژن، نقش مهمی ابتلا به سرطان رحم دارد. برخی از عوامل تاثیرگذار بر سطح هورمونها که عامل خطری برای سرطان رحم شمرده میشوند عبارتاند از:
مصرف استروژن پس از یائسگی
مصرف قرصهای ضد بارداری
داشتن تعداد بیشتر سیکلهای قاعدگی در طول زندگی
استفاده از تاموکسیفن برای درمان سرطان سینه
هرگز باردار نشدن
چاقی
داشتن تومورهای تخمدانی خاص
ابتلا سندرم تخمدان پلی کیستیک.
استفاده از دستگاه داخل رحمی غیر هورمونی (IUD) برای کنترل بارداری باعث کاهش خطر سرطان رحم میشود.
برخی از علائم سرطان رحم عبارتاند از:
تورم یا برجستگی در شکم در ناحیه وسط استخوان لگن.
درد شکمی یا درد در ناحیه لگن
ترشحات آبکی یا خونی از واژن که میتوانند بدبو هم باشند.
خونریزی بین دو دوره پریود یا بعد از یائسگی
درد در هنگام رابطه جنسی.
نرخ بقای ۵ ساله این سرطان ۸۱٪ است، البته این نرخ در زنان سیاهپوست به طور قابلتوجهی پایینتر است (۶۳٪). روشهای اصلی درمان سرطان رحم جراحی (شامل برداشتن رحم)، شیمیدرمانی و پرتودرمانی است.
برای پیشگیری یا غربالگری سرطان رحم چه کنیم؟
هیچ آزمایش غربالگری خاصی برای تشخیص زودهنگام سرطان آندومتر وجود ندارد. زنان باید در مورد هر گونه ترشحات واژن غیر طبیعی، لکه بینی یا خونریزی واژینالی که بدتر میشود یا بین قاعدگیها یا بعد از یائسگی رخ میدهد را با دکتر زنان مشورت کنند. همچنین بهتر است کسانی که سندرم لینچ دارند، بیوپسی آندومتر از سن ۳۵ سالگی به صورت سالانه انجام دهند. همچنین انجام چکاپ زنان و معاینات لگن بسیار مهم است.
۸. سرطان تخمدان
یکی دیگر از سرطان های شایع در زنان سرطان تخمدان است که شامل ۳.۶٪ از موارد ابتلا در سال ۲۰۲۰ میشود و رتبه هشتم را در این لیست بهخود اختصاص دادهاست. این سرطان در هر سنی میتواند ایجاد شود، اما احتمال بروز آن با افزایش سن زیاد میشود. سرطان تخمدان در مراحل اولیه علائم خاصی ایجاد نمیکند یا علائم آن مشابه با بسیاری از مشکلات شایع است.
عوامل خطر ابتلا به سرطان تخمدان در زنان عبارتاند از:
چاقی
دیابت
سابقه استفاده از پودر تالک در ناحیه تناسلی
ابتلا به اندومتریوز
درمان جایگزینی هورمونی با استروژن
ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک
سابقه خانوادگی مثبت سرطان سینه، رحم، دهانه رحم، روده یا تخمدان یا سندرم لینچ
باردار نشدن یا بارداری اول بعد از ۳۵ سالگی.
از علائم این سرطان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تورم شکم همراه با کاهش وزن
مشکلات گوارشی (از جمله نفخ، بیاشتهایی )
درد شکم یا لگن
احساس نیاز به ادرار کردن به صورت مداوم
خونریزی واژینال
ترشحات غیر طبیعی واژن
اگر بیش از چند هفته هر یک از این علائم را داشتید، بهتر است با استفاده از سرویس مشاوره تلفنی با دکتر داخلی یا دکتر زنان در دکترتو با پزشک مشورت کنید.
این سرطان در صورت تشخیص در مراحل اولیه به خوبی قابل درمان است و امید به درمان ۹۰ درصدی دارد. روشهای اصلی درمان سرطان تخمدان شامل جراحی و شیمیدرمانی است. هرچند تمامی موارد سرطان تخمدان در مراحل اولیه تشخیص داده نمیشوند و تشخیص در مراحل پیشرفته نرخ بقا را پایین میآورد. به گفتهی ocrahope نرخ بقای ۱ ساله در انواع سرطان تخمدان در حدود ۷۲٪ و نرخ بقای ۵ ساله در حدود ۴۶٪ است. از این رو برای تشخیص در مراحل اولیه علائم را نادیده نگیرید و برای انجام چکاپ زنان را به صورت روتین از دکتر زنان در دکترتو نوبت بگیرید.
برای پیشگیری یا غربالگری سرطان تخمدان چه کنیم؟
هیچ غربالگری برای تشخیص سرطان تخمدان وجود ندارد، اما اگر حامل یک جهش ژنتیکی به نام BRCA1 یا BRCA2 هستید، ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر و درخواست آزمایش ژنتیک با یک مشاور ژنتیک صحبت کنید. همچنین بهتر است در انجام چکاپ زنان و معاینه لگن غفلت نکنید. در صورتی که دکتر زنان به سرطان تخمدان مشکوک باشد آزمایش خون CA-125 و سونوگرافی واژینال را تجویز میکند.
درد شکم و لگن و مشکلات گوارشی از علائم سرطان تخمدان در زنان است.
از دیگر سرطانهای اختصاصی زنان میتوان به سرطان واژن و سرطان ولوا یا فرج اشاره کرد که هرچند شیوع چندانی ندارند، اما بد نیست که در این مطلب به طور مختصر به آنها بپردازیم.
۹. سرطان فرج
سرطان فرج یا سرطان vulva سرطانی است که در بخشهای مختلف اندام تناسلی خارجی زنان ایجاد میشود. سرطان فرج بیشتر در لوبهای داخلی فرج، لوبهای بزرگ یا خارجی و ناحیه پرینه (پوست بین واژن و مقعد) ایجاد میشود. این سرطان شایع نیست و بیشتر زنان را بعد از یائسگی درگیر میکند، با این حال ممکن است در زنان جوانتر هم دیده شود.
برخی از عوامل خطر ابتلا به سرطان فرج در زنان عبارتاند از:
ابتلا به نوعی وضعیت پیش سرطانی به نام نئوپلازی داخل اپیتلیال واژن (VAIN)
ویروس HPV
وجود تغییرات سلولی در پاپ اسمیر
ابتلا به سرطان دهانه رحم یا سرطان واژن
HIV.
علائم سرطان فرج شامل موارد زیر است:
خارش، سوزش و درد در ناحیه فرج
وجود توده، زخم، تورم یا عارضهای زگیلمانند روی فرج
ضایعههای پوستی ضخیم و برجسته در فرج که ممکن است قرمز، سفید یا قهوه ای تیره باشند.
وجود خال روی فرج که شکل یا رنگ آن تغییر میکند.
خارج شدن خون، چرک یا ترشحات دیگر از ضایعات موجود در فرج غدد
متورم یا سفت شدن غدد لنفاوی در ناحیه کشاله ران.
بیش از ۶۰٪ موارد سرطان فرج در مراحل اولیه تشخیص داده میشود. در این مرحله نرخ بقای ۵ ساله ۸۷٪ است. درمانهای اصلی برای سرطان فرج شامل جراحی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی است.
برای پیشگیری یا غربالگری سرطان فرج چه کنیم؟
در حال حاضر تست غربالگری برای این سرطان وجود ندارد. با این حال بهتر است مراقب هرگونه ضایعه، خال و یا تغییرات پوستی در این ناحیه باشید و در صورت مشاهده علائم ابتدا مشاوره تلفنی یا دکتر زنان داشته باشید و سپس در صورت نیاز از دکتر زنان در دکترتو نوبت بگیرید.
با تزریق واکسن HPV میتوان از برخی از شایعترین سرطانهای زنان مانند سرطان دهانه رحم، سرطان واژن یا سرطان فرج پیشگیری کرد.
۱۰. سرطان واژن
سرطان واژن سرطان بسیار نادری است که در واژن ایجاد میشود. عامل ایجاد این سرطان تقریبا همیشه ویروس HPV است.
علائم سرطان واژن شامل موارد زیر است:
خونریزی واژینال بعد از یائسگی
خونریزی بعد از رابطه جنسی یا درد در هنگام رابطه جنسی
ترشحات بدبو یا خونی از واژن.
خونریزی بین قاعدگی
خارش واژن که از بین نمیرود
درد هنگام ادرار کردن یا نیاز به ادرار مکرر.
نرخ بقای ۵ ساله این سرطان به صورت کلی ۴۹٪ است. البته اگر این سرطان در مراحل اولیه و قبل از متاستاز به خارج از دیواره واژن تشخیص داده شود این نرخ به ۶۶٪ میرسد. روش اصلی برای درمان سرطان واژن پرتودرمانی است، هرچند ممکن است از روش های جراحی یا شیمیدرمانی هم برای درمان کمک گرفته شود.
برای پیشگیری یا غربالگری سرطان واژن چه کنیم؟
تست غربالگری مجزایی برای این سرطان وجود ندارد، هرچند این سرطان معمولا در تستهای روتین چکاپ زنان و معاینات لگن مشخص میشود. همچنین ممکن است شواهدی از سلولهای سرطانی واژن در تست پاپ اسمیر پیدا شود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
برخی سرطانها در زنان شایعتر و برخی مختص زنان هستند. دلیل فراوانتر بودن این سرطانها در زنان گاهی تفاوتهای بیولوژیکی، مسائل هورمونی و غیره است. بعد از سرطان پوست که شایعترین سرطان در زنان و مردان است، سرطان پستان، سرطان ریه و سرطان کولورکتال در زنان شایعترند که مجموعا حدود ۴۴٪ از کل سرطانهای زنان را شامل میشوند.
برخی از این سرطانها تست غربالگری دارند، مانند سرطان پستان، روده بزرگ یا سرطان دهانه رحم، که انجام آنها تشخیص سرطان را بسیار آسانتر کرده و امید به درمان را به شدت افزایش میدهد. برخی از این سرطان های شایع در زنان مانند سرطان تخمدان، سرطان واژن، سرطان رحم و غیره هم گاها در معاینات لگنی و چکاپهای روتین زنان تشخیص داده میشود. از این رو در انجام این معاینات غفلت نکنید.
برای مشاوره تلفنی با دکتر زنان، مشاوره تلفنی با دکتر داخلی یا مشاوره تلفنی با متخصص انکولوژی میتوانید از لینکهایی که برای شما گذاشتهایم اقدام کنید. همچنین برای انجام چکاپهای روتین یا غربالگریهای میتوانید از پزشک موردنظرتان در دکترتو نوبت بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
منبع: نی نی نیوز