قلب یکی از اندامهای مهم بدن هر موجود زنده است که اختلال در عملکرد آن میتواند عوارض جدی و جبرانناپذیری به همراه داشته باشد. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (HCM) یکی از بیماری های قلبی است که در آن عضله قلب ضخیم میشود. ضخیم شدن ماهیچه قلب میتواند پمپاژ خون را برای قلب سختتر کند.
کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک اغلب تشخیص داده نمیشود، زیرا بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری علائم کمی دارند یا اصلاً علائمی ندارند. بااینحال، در تعداد کمی از افراد مبتلا به HCM، ضخیم شدن ماهیچه قلب میتواند باعث تنگی نفس، درد قفسه سینه یا تغییراتی در سیستم الکتریکی قلب شود که منجر به ریتمهای نامنظم قلب (آریتمی) و یا مرگ ناگهانی میشود.
در این مطالب میخواهیم بیشتر با این بیماری آشنا شویم و انواع و علائم آن را با هم بررسی کنیم. اگر علائم این بیماری را دارید بهتر است به متخصص قلب در دکترتو مراجعه کنید. در دکترتو میتوانید با دکتر قلب به صورت آنلاین یا تلفنی مشورت کنید و یا برای ویزیت حضوری نوبت بگیرید.
انواع کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک
این عارضه بیشتر در سپتوم قلب رخ میدهد. سپتوم دیواره عضلانی است که سمت چپ و راست قلب شما را جدا میکند (تیغه میانی قلب). این عارضه زمانی اتفاق میافتند که سپتوم بین حفرههای پایینی قلب (بطنها) ضخیم شود. بیماری التهابی عضله قلب یا کاردیومیوپاتی باتوجهبه اینکه منجر به مسدودکردن جریان خون بشود یا خیر، به دودسته تقسیم میشود:
۱. کاردیومیوپاتی انسدادی
سپتوم ضخیم شده ممکن است باعث کوچک شدن بطن شود که میتواند جریان خون از بطن چپ به آئورت را مسدود کند یا کاهش دهد (وضعیتی به نام انسداد مجرای خروجی). برای غلبه بر تنگی یا انسداد، بطنها باید با شدت بیشتری خون پمپاژ کنند. این نوع کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک کاردیومیوپاتی انسدادی هیپرتروفیک (HOCM) نامیده میشود.
۲. کاردیومیوپاتی غیرانسدادی
HCM همچنین ممکن است باعث ضخیم شدن در سایر قسمتهای عضله قلب شما شود، مانند انتهای پایینی قلب (به نام رأس)، بطن راست یا در بطن چپ. در این موارد، کاردیومیوپاتی غیرانسدادی هیپرتروفیک نامیده میشود. اگرچه نوع غیرانسدادی ممکن است ظرفیت قلب را نسبت به میزان خونی که بطن میتواند در خود جای دهد کاهش دهد، اما از حرکت خون جلوگیری نمیکند و منجر به انسداد جریان خون نمیشود.
در قلب HCM نسبت به قلب سالم سپتوم یا تیغه میانی قلب ضخیم میشود.
علائم کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک چیست؟
به نقل از healthline بسیاری از افراد مبتلا به HCM هیچ علائمی را تجربه نمیکنند. بااینحال، علائم زیر ممکن است در طول فعالیت بدنی رخ دهد:
احساس درد در قفسه سینهتنگی نفسغش کردنسرگیجه.
علائم دیگری که ممکن است در هر زمانی رخ دهد عبارتاند از:
افراد مبتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک معمولا علائمی را تجربه نمیکنند، هرچند این بیماری میتواند منجر به علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس سرگیجه، تپش قلب و خستگی شود.
علل ایجاد کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک چیست؟
کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک معمولاً به دلیل تغییرات در ژنها (جهش ژنی) ایجاد میشود که باعث ضخیم شدن عضله قلب میشود. یعنی بیشتر یک بیماری ژنتیکی است.
کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک معمولاً دیواره عضلانی (سپتوم) بین دو حفره پایینی قلب (بطن) را تحتتأثیر قرار میدهد. در کاردیومیوپاتی انسدادی و غیرانسدادی محفظه اصلی پمپاژ خون در قلب یعنی بطن چپ ممکن است سفت شود. این موضوع باعث میشود که قلب بهسختی به حالت آرامش بازگردد و میزان خونی که بطن میتواند در هر ضربان قلب نگه دارد و به بدن بفرستد را کاهش میدهد.
کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک همچنین منجر به بازآرایی سلولهای عضله قلب یا اختلال میوفیبر میشود. این میتواند باعث ایجاد آریتمی در برخی افراد شود.
عواملی که خطر ابتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک را افزایش می دهند
کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک معمولاً از طریق خانوادهها (ارثی) منتقل میشود. افرادی که یکی از والدینشان مبتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک است، 50 درصد احتمال دارد که جهش ژنتیکی این بیماری را داشته باشند. والدین، فرزندان یا خواهر و برادر یک فرد مبتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک باید از مراکز درمانی و سلامت در مورد غربالگری این بیماری سؤال کنند.
این بیماری ارثی است و در اثر جهشهای ژنی ایجاد میشود.
عوارض کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک
به گفته انجمن قلب آمریکا HCM یک بیماری مزمن است که میتواند باگذشت زمان بدتر شود. این میتواند منجر به عملکرد ضعیفتر قلب و تأثیر بر کیفیت زندگی، عوارض طولانیمدت و بار مالی و اجتماعی بیشتر شود.
افراد مبتلا به HCM ممکن است نیاز به ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود داشته باشند، مانند محدودکردن فعالیت خود، تا با بیماری خود سازگار شوند.
همانطور که HCM پیشرفت میکند، میتواند باعث سایر مشکلات سلامتی شود. افراد مبتلا به HCM در معرض خطر بیشتری برای ایجاد فیبریلاسیون دهلیزی هستند که علت لخته شدن خون، سکته مغزی و سایر عوارض مرتبط با قلب است. HCM همچنین ممکن است منجر به نارسایی قلبی و حتی سکته قلبی ناگهانی شود، اما این نادر است. با وجود نادر بودن این حالت بازهم HCM بهعنوان شایعترین علت مرگ ناگهانی قلبی در جوانان و ورزشکاران رقابتی در آمریکای شمالی در نظر گرفته شده است.
دیگر عوارض کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک:
مسدود شدن جریان خون: در بسیاری از افراد، عضله قلب ضخیم شده، جریان خون را که از قلب خارج میشود، مسدود میکند و باعث تنگی نفس همراه با درد قفسه سینه، سرگیجه و غش میشود.بیماری دریچه میترال. اگر عضله قلب ضخیم شده مانع جریان خون خروجی از قلب شود، دریچه بین دهلیز چپ و بطن چپ یعنی دریچه میترال ممکن است بهدرستی بسته نشود. در نتیجه، خون میتواند به سمت عقب به دهلیز چپ نشت کند که احتمالاً علائم را بدتر میکند.
کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک باعث کاهش عملکرد قلب میشود و به طرق مختلف روی سلامت و زندگی فرد تاثیر میگذارد.
راه های تشخیص کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک
به نقل از Healthline پزشکان تخمین میزنند که تنها بخش کوچکی از افراد مبتلا به HCM تشخیص داده میشوند. این افراد معمولا زمانی که در حال انجام تستهای تصویربرداری به علت دیگری هستند، تشخیص داده میشود و پزشک متوجه یک ویژگی غیرمعمول میشود.
پزشکان میتوانند از روشهای مختلفی برای تشخیص HCM استفاده کنند:
۱. معاینه بدنی
پزشک شما با گوشی پزشکی به قلب و ریههای شما گوش میدهد. اگر صدایی به نام سوفل را بشنوند، میتواند به این معنی باشد که جریان خون در قلب مشکل دارد که ممکن است نشاندهنده HCM باشد.
۲. سوابق پزشکی و خانوادگی
دانستن تاریخچه پزشکی و هرگونه علائم و نشانههایی که ممکن است داشته باشید اولین قدم برای تشخیص است. ازآنجاییکه HCM میتواند از والدین به فرزندان منتقل شود، پزشک شما همچنین میخواهد بداند که آیا در خانواده شما به HCM، نارسایی قلبی یا ایست قلبی تشخیصدادهشده است یا خیر. آزمایشهای ژنتیکی نیز به بررسی سوابق خانوادگی شما میپردازند.
۳. استفاده از تست های تشخیصی
اکوکاردیوگرافی: این رایجترین تست تشخیصی برای HCM است. اکو قلب با استفاده از امواج صوتی تصاویری از قلب شما ایجاد میکند. با این روش ضخامت عضله قلب و جریان خون در قلب را بررسی میکنند. پزشک شما در این تصاویر به دنبال هر حرکت غیرعادی خواهد بود.الکتروکاردیوگرام: الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب فعالیت الکتریکی قلب شما را اندازهگیری میکند. HCM میتواند نتایج غیرمعمول ایجاد کند. مانیتور هولتر: مانیتور یک الکتروکاردیوگرام قابلحمل است که میتوانید در طول روز از آن استفاده کنید. میتوانید آن را به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت یا تا ۱ ماه بپوشید. این به پزشک شما اجازه میدهد ببیند ضربان قلب شما در طول فعالیتهای مختلف چگونه تغییر میکند و آیا در معرض خطر مرگ ناگهانی قلبی هستید.امآرآی قلب: MRI قلب از یک میدان مغناطیسی برای تولید تصاویر دقیق از قلب شما استفاده میکند.
آیا راهی برای پیشگیری از HCM وجود دارد؟
هیچ راه پیشگیری شناخته شدهای برای کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک وجود ندارد. برای درمان مناسب و جلوگیری از عوارض جدی و مشکلساز بهتر است که هر چه زودتر بیماری تشخیص داده شود.
اگر شما یکی از بستگان درجه یک – والدین، خواهر و برادر یا فرزند – مبتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک دارید، ممکن است برای غربالگری این بیماری با آزمایش ژنتیک معرفی شوید. بااینحال، همه افراد مبتلا به HCM یک جهش قابل تشخیص ندارند که حتماً با غربالگری ژنتیک تشخیص داده شود. همچنین، برخی از شرکتهای بیمه، آزمایش ژنتیک را پوشش نمیدهند.
اگر آزمایش ژنتیکی انجام نشود، یا اگر نتایج مفید نباشد و یکی از اعضای خانوادهتان مبتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک باشد، ممکن است دکتر قلب و عروق اکو کاردیوگرام منظم و دورهای را توصیه کند. نوجوانان و ورزشکاران رقابتی باید سالی یکبار غربالگری شوند. بزرگسالانی که در مسابقات دوومیدانی شرکت نمیکنند باید هر پنج سال یکبار غربالگری شوند.
راه های درمان کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک
درمان HCM بستگی به این دارد که آیا در مسیری که خون برای خروج از قلب طی میکند انسداد صورتگرفته یا نه؟ یعنی بستگی به نوع عارضه دارد که انسدادی یا غیرانسدادی باشد. همچنین وجود یا عدم وجود آریتمی قلبی دارای اهمیت است. هدف از درمان، پیشگیری از علائم و عوارض است و شامل شناسایی و چکاپ منظم، تغییر شیوه زندگی، استفاده از داروها و اقدامات پزشکی و جراحی در صورت نیاز است.
۱. درمان دارویی
داروها اغلب برای درمان علائم و جلوگیری از عوارض HCM استفاده میشوند. میتوانند به آرامش قلب و کاهش درجه انسداد کمک کنند تا قلب بتواند به طور مؤثرتری پمپاژ کند. مسدودکنندههای بتا و مسدودکنندههای کانال کلسیم دو دسته از داروهایی هستند که ممکن است تجویز شوند. اگر آریتمی دارید، پزشک ممکن است داروهایی برای کنترل ضربان قلب یا کاهش بروز آریتمی تجویز کند.
ممکن است به شما گفته شود که از مصرف برخی داروها مانند نیتراتها اجتناب کنید، زیرا فشارخون را کاهش میدهند یا دیگوکسین، زیرا باعث افزایش نیروی انقباض قلب میشود.
هم علائم انسدادی و هم غیرانسدادی HCM ممکن است با دارو درمان شوند. اگر نارسایی قلبی رخ دهد، درمان با هدف کنترل آن از طریق داروهای نارسایی قلبی و تغییر رژیم غذایی انجام میشود. پزشک شما درباره اینکه کدام نسخهها برای شما بهترین هستند صحبت خواهد کرد. شما نباید بدون دستور پزشک از داروها استفاده کنید.
پزشکان ممکن است برای درمان این بیماری از داروهایی مانند بتا بلوکرها استفاده کنید.
۲. روش های جراحی و بیمارستانی برای درمان کاردیومیوپاتی
روشهای مورداستفاده برای درمان HCM عبارتاند از:
جراحی برای برداشتن بخشی از سپتوم (مایکتومی سپتال). در طی این روش جراحی، جراح مقدار کمی از دیواره ضخیم شده سپتوم قلب را برمیدارد تا مجرای خروجی (مسیری که خون طی میکند) را از بطن چپ به آئورت باز کند.فرسایش اتانول. ابتدا یک متخصص قلب (پزشک قلب) کاتتریزاسیون (واردکردن نوعی لوله به قلب) قلبی را انجام میدهد تا شریان کرونر کوچکی را که جریان خون را به سپتوم تأمین میکند، پیدا کند. یک کاتتر بالونی به داخل شریان وارد شده و باد میشود. یک ماده حاجب برای تعیین محل دیواره متورم سپتوم که راه عبور از بطن چپ به آئورت را باریک میکند، تزریق میشود. هنگامی که ناحیه غیرطبیعی پیدا میشود، مقدار کمی الکل خالص از طریق کاتتر تزریق میشود. الکل در تماس سلولها را میکشد و باعث حمله قلبی کوچک و کنترل شده میشود. سپس سپتوم در ماههای بعد بهاندازه طبیعیتری کوچک میشود و مسیر جریان خون را باز میکند.دفیبریلاتورهای کاردیوورتر قابل کاشت: ICD برای افرادی که در معرض خطر آریتمیهای تهدیدکننده زندگی یا مرگ ناگهانی قلبی هستند پیشنهاد میشود. ICD دائماً ریتم قلب را کنترل میکند. هنگامی که ضربان قلب بسیار سریع و غیرطبیعی را تشخیص میدهد، انرژی را به عضله قلب میرساند تا باعث شود که قلب دوباره با ریتم طبیعی ضربان خود را انجام دهد. (نوعی ابزار الکتریکی است و انرژی تولید میکند).
۳. روش های درمان خانگی و تغییرات سبک زندگی
رژیم غذایی مناسب: آب کافی را در رژیم غذایی حفظ کنید، مگر اینکه پزشک مایعات شما را محدود کند (ممکن است محدودیت مایعات و نمک برای برخی از بیماران در صورت وجود علائم نارسایی قلبی ضروری باشد). از متخصص قلب و عروق خود در مورد دستورالعملهای خاص مایعات و رژیم غذایی، از جمله اطلاعات لازم در مورد نوشیدنیهای الکلی و محصولات کافئیندار سؤال کنید.ورزش: پزشک به شما میگوید که آیا میتوانید ورزش کنید یا نه. اکثر افراد مبتلا به کاردیومیوپاتی قادر به انجام تمرینات هوازی غیررقابتی هستند. بااینحال، پزشک ممکن است از شما بخواهد که بر اساس علائم و شدت بیماری که دارید، ورزش نکنید. بلندکردن وزنههای سنگین توصیه نمیشود.چکاپ و ویزیتهای بعدی منظم: بیماران مبتلا به HCM باید یک ویزیت پیگیری سالانه با متخصص قلب خود برای نظارت بر وضعیت خود داشته باشند. زمانی که HCM برای اولینبار تشخیص داده میشود، قرار ملاقاتهای بعدی ممکن است بیشتر باشد.
سؤالات متداول شما
در ادامه به سؤالاتی که ممکن است برای شما در مورد کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک به وجود بیاید پاسخ میدهیم. اگر سؤالی هست که در این مطلب به آن اشاره نشده است میتوانید در انتهای مقاله بپرسید تا کارشناسان ما در مجموعه دکترتو به شما پاسخ دهند.
آیا در صورت داشتن کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (HCM) می توانم باردار شوم؟ کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (HCM) با روند رو به افزایشی در زنان باردار تشخیص داده میشود. زنان مبتلا به HCM بهطورکلی بارداری را بهخوبی تحمل میکنند. اما این خطر در زنانی که قبل از بارداری علائم یا زمینه دارند یا در زنانی که انسداد شدید مجرای خروجی بطن چپ دارند بیشتر است. قبل از لقاح، زنان مبتلا به HCM باید با انجام آزمایشها، ارزیابی خطر و همچنین مشاوره ژنتیکی داشته باشند. چه کسانی در معرض خطر مرگ ناگهانی قلبی ناشی از کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (HCM) هستند؟ تعداد کمی از افراد مبتلا به HCM در معرض خطر مرگ ناگهانی قلبی هستند. افراد در معرض خطر عبارتاند از:۱. کسانی که اعضای خانواده آنها درگذشته دچار مرگ ناگهانی قلبی شدهاند.۲. جوانان مبتلا به HCM که چندین دوره غش داشتهاند.۳. کسانی که در ورزشکردن فشارخون غیرطبیعی دارند.۴. بزرگسالانی که سابقه آریتمی با تپش قلب دارند.۵. کسانی که علائم شدید و عملکرد ضعیف قلب دارند.اگر دو یا چند عامل خطر برای مرگ ناگهانی قلبی دارید، پزشک ممکن است شما را با داروهایی برای جلوگیری از آریتمی یا ICD درمان کند. بیشتر افراد مبتلا به HCM در معرض خطر ایست ناگهانی قلبی قرار دارند. در مورد هرگونه نگرانی که ممکن است داشته باشید حتماً با متخصص قلب و عروق صحبت کنید. تنگی نفس چه زمانی نشانه کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک است؟ تنگی نفس یکی از علائم رایج بیماریهای قلبی و حتی برخی بیماریهای دیگر است. معمولاً پس از بروز اینگونه علائم و دیگر علائم همراه آن مانند ورم پا، احساس درد در بالاتنه و غیره بهتر است برای تشخیص قطعی و صحیح نوع بیماری که فرد به آن مبتلا شده است به پزشک قلب و عروق مراجعه شود. درد قفسه سینه نشانه کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک است؟ درد قفسه سینه نیز به علت جایگاه قلب در سینه بوده و از علائم رایج و معمول بیماریهای قلبی است. بیماریهای قلبی انواع بسیاری دارند و صرف اینکه فرد درد قفسه سینه دارد نمیتوان گفت قطعاً دچار بیشپروردگی عضله قلب یا HCM شده است. برای تشخیص صحیح باید با درنظرگرفتن همه علائم و انجام معاینات و آزمایشهای مختلف توسط مراکز درمانی به نوع بیماری پی برد. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک ارثی است؟ بله. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک اغلب ارثی است و شایعترین شکل بیماری قلبی ژنتیکی است. میتواند در هر سنی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در میانسالی تشخیص داده میشوند.همانطور که طول مطلب گفته شد نوعی بیماری ژنتیکی است. والدین در صورت داشتن ژن این بیماری میتوانند از طریق ارثی این بیماری را به فرزندان خود منتقل کنند. به همین علت است که غربالگری ژنتیکی در افرادی که خانواده آنها سابقه این بیماری را داشتهاند پیشنهاد میشود. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ تعدادی از شرایط میتوانند باعث تنگی نفس و ضربان قلب سریع شوند. دریافت یک تشخیص سریع، دقیق و مراقبت مناسب بسیار مهم است. اگر سابقه خانوادگی HCM یا علائم مرتبط با کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک دارید، به پزشک خود مراجعه کنید.اگر هر یک از علائم زیر را بیش از چند دقیقه داشتید با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید:۱. ضربان قلب سریع یا نامنظم۲. دشواری در تنفس۳. درد قفسه سینه. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک همان بزرگ شدن قلب است؟ ضخیم شدن سپتوم در کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک با بزرگ شدن قلب متفاوت است. بزرگ شدن قلب بیماری نیست و بهعنوان علامتی برای برخی بیماریهای قلبی شناخته میشود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
HCM یک بیماری ژنتیکی و مادامالعمر است که باعث ضخیم شدن سپتوم قلب میشود. این بیماری در برخی افراد، میتواند منجر به مرگ زودرس و ناتوانی شود. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک معمولاً بدون علائم است و اگر علائمی هم وجود داشته باشد، تقریباً مشابه دیگر بیماریهای قلبی است.
روشی برای پیشگیری از این بیماری ژنتیکی وجود ندارد. در صورت داشتن هر یک از علائم گفته شده بهتر است فوراً به دکتر قلب در دکترتو مراجعه کنید تا فرایند درمان سریعتر آغاز شود. در دکترتو شما می توانید با پزشکتان مشاوره آنلاین یا تلفنی داشته باشید و همچنین برای مشاوره حضوری نوبت بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
ref text=” https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hypertrophic-cardiomyopathy/symptoms-causes/syc-20350198#:~https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17116-hypertrophic-cardiomyopathyhttps://www.healthline.com/health/hypertrophic-cardiomyopathyhttps://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hypertrophic-cardiomyopathy/diagnosis-treatment/drc-20350204https://www.heart.org/en/health-topics/cardiomyopathy/what-is-cardiomyopathy-in-adults/hypertrophic-cardiomyopathyhttps://www.webmd.com/heart-disease/guide/hypertrophic-cardiomyopathyhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3528856/https://www.webmd.com/heart-disease/guide/hypertrophic-cardiomyopathy#091e9c5e80007a46-3-10“]
منبع: نی نی نیوز